Onze missie en visie
Duurzame Demografie wenst het onderwerp van overbevolking op de sociale en politieke agenda te plaatsen in Vlaanderen door het taboe en de vele misverstanden rond dit thema te doorbreken. Het wil een contactpunt zijn om mensen informatie te verschaffen over dit onderwerp en daarnaast ook geïnteresseerden samen te brengen. Deze bewustmaking is noodzakelijk om voldoende draagvlak te creëren en om het probleem zowel lokaal als globaal op te nemen.
Waarom willen wij dat allemaal doen? Wij, samen met vele wetenschappers, geloven dat streven naar een duurzame bevolkingsgrootte een noodzakelijke voorwaarde is, naast andere maatregelen, om de wereld herbergzamer te maken voor mens en natuur. Door te pleiten voor een Duurzame Demografie kunnen wij als mens onder de draagkracht blijven van wat de aarde kan bieden en tegelijkertijd de levenskwaliteit voor de mens alsook de ruimte voor natuur doen toenemen. Met een kleinere bevolkingsgrootte zal het ook eenvoudiger zijn om andere noodzakelijke veranderingen, zoals de transitie naar een fossielvrije economie en een eerlijke verdeling van de welvaart, door te voeren.
Onze principes en waarden
Bij Duurzame Demografie staat herbergzaamheid centraal en dat vertaalt zich op allerlei manieren. Iedereen die zich wil aansluiten bij ons moet akkoord gaan met onze principes en waarden.
- Wij geloven in het potentieel van vrijwillige geboortebeperking als manier om een duurzame bevolkingsgrootte te bereiken binnen een redelijke termijn. Wij zijn tegen elke vorm van dwang.
- Wij geloven in een positief beleid om te streven naar een duurzame bevolkingsgrootte. Reproductievrijheid heeft ecologische en sociale gevolgen op termijn omdat vrijheid ook gekoppeld is aan verantwoordelijkheid voor een groter geheel, de gezondheid van onze aarde.
- Wij vinden dat vrouwen en mannen gelijkwaardig zijn en dat ze beiden dezelfde rechten en plichten hebben, ook op vlak van gezinsplanning.
- Wij zijn er van overtuigd dat toegankelijke gezinsplanning, kwalitatief onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen de basisvoorwaarden zijn voor een gezonde en duurzame samenleving.
- Wij geloven in de universele rechten van de mens en zijn overtuigd dat de natuur en dieren evenwaardige rechten zou moeten krijgen.
- Wij geloven dat de mens integraal deel uitmaakt van het aardse ecosysteem en er niet boven staat. Het huidige dominerende ‘antropocentrische denkbeeld’ wensen wij te vervangen door een ‘eco-centrisch denkbeeld’.
- Wij zien een bevolkingskrimp niet als een oplossing voor alle problemen maar wel als een ‘universele vereenvoudiger’ van problemen, met allerlei voordelen tot gevolg. Wij zijn eveneens voorstander van andere maatregelen die nodig zijn om tot een betere en gezondere wereld te komen maar geloven dat streven naar een duurzamere bevolkingsgrootte deze veranderingen kan versnellen en vereenvoudigen.
- Wij geloven in geweldloos activisme als middel om positieve verandering mogelijk te maken. Vrijheid van meningsuiting met respect voor de ander is voor ons fundamenteel.
- Wij geloven in internationale samenwerking en handel tussen landen, rijk en arm, die bevorderend is voor beiden. Wij staan niet achter beleidskeuzes van rijke landen die de ontwikkeling van arme landen tegenwerken of vertragen.
- Wij zijn tegen het ‘zwart-wit’ denken dat aanwezig is in onze maatschappij. Het is contraproductief en het werkt verdere polarisering in de hand. Wij willen dit denken overstijgen door het onderwerp van overbevolking zo objectief mogelijk te benaderen.
Veel gestelde vragen
België heeft vanuit ecologisch perspectief geen duurzame bevolkingsgrootte. Om met de aarde in evenwicht te leven beschikt iedereen over ongeveer 1,6 hectare per persoon. De voetafdruk van rijke landen is veel groter dan die van arme landen. België heeft een gemiddelde voetafdruk van 5,6 ha (in Europa 4,3 hectare), en deze blijft vergroten per persoon. Als alle mensen zouden leven met de voetafdruk berekend voor de gemiddelde Belg, dan zouden we 4,3 Aardes nodig hebben. Vandaar dat we stellen dat naast het streven naar minder consumptie het noodzakelijk is om te streven naar een duurzame bevolkingsgrootte.
En zoals België zijn er vele landen en regio’s die leven boven hun ecologische draagkracht. In dat opzicht kan je overbevolking zien als een wereldprobleem maar met grote verschillen tussen verschillende regio’s. Gezien het feit dat landen grondstoffen halen uit andere landen kan men zeggen dat overbevolking steeds meer een globaal thema wordt.
Duurzame Demografie werkt ook samen met bevolkingsorganisaties die in andere landen actief zijn en die hun landgenoten informeren net zoals wij dit doen. Brussel is een internationale regio en net daarom is het extra belangrijk om hier een sterke beweging te hebben die het streven naar een duurzame bevolking op de agenda kan zetten.
Integendeel, het is net het omgekeerde: het is uit zorg voor de komende generaties dat we het thema op de politieke agenda willen plaatsen. Onze wens is dat elk geboren kind de nodige emotionele en materiële zorg krijgt zodat het zich zo goed mogelijk kan ontwikkelen. Om die kans aan elk kind te kunnen bieden zouden we kunnen streven naar een kleinere bevolking.
Koppels zouden kunnen beseffen dat het krijgen van kinderen een impact heeft op vlak van consumptie en ieder bijkomend persoon ruimte en grondstoffen in beslag neemt op ecologisch vlak. De verantwoordelijkheid ligt nooit bij het kind zelf en daarom wensen we (toekomstige) ouders te motiveren om mee te streven naar een duurzamere bevolking door hun gezinsgrootte te beperken. Het gaat erom dat (toekomstige) ouders meer gaan beseffen wat de ecologische impact is van het krijgen van kinderen en daar hun kinderwens op afstemmen.
• Duurzame Demografie pleit voor vrijwillige maatregelen en daarom vinden we bewustmaking zo belangrijk. Als mensen zich bewust zijn van de voordelen van een duurzamere bevolking zullen ze sneller voor kleinere gezinnen kiezen.
• Mensenrechten, vrouwenrechten, kinderrechten, onderwijs en de beschikbaarheid van goede medische zorg zijn essentieel. Opleiding – vooral voor meisjes – is namelijk de beste manier om het geboortecijfer te verlagen, en universele gezondheidszorg zorgt voor de beschikbaarheid van anticonceptiemiddelen (zodat mannen en vrouwen gemakkelijker aan gezinsplanning kunnen doen).
• In landen die veel middelen ter beschikking hebben moet de bevolking geïnformeerd worden over de voordelen van het streven naar een duurzame bevolkingsgrootte en moeten de mensen overtuigd worden dat groei niet noodzakelijk is om hun welvaart te garanderen. Deze landen hebben meestal een fertiliteitscijfer lager dan 2 (wat zorgt voor een dalende bevolking) en dat is een positieve evolutie. We hopen ook dat landen die een fertiliteit hebben onder het vervangingsniveau dit effectief zien als een positieve evolutie en vrouwenrechten zullen blijven respecteren en toegang tot anticonceptie blijven garanderen.
Een logisch en natuurlijk gevolg van armoede, onveiligheid, geweld, overbevolking, e.a. is migratie waarbij mensen zich genoodzaakt voelen hun land te verlaten. We wensen te streven naar een wereld waar niemand moet migreren uit noodzaak en waar mensen zich veilig voelen in hun land van herkomst. Migratie maakt deel uit van onze geschiedenis en zal actueel blijven, denk aan klimaatvluchtelingen bijvoorbeeld.
Duurzame Demografie neemt geen standpunt in betreffende het thema migratie. Het is de taak van het Belgische beleid om te bepalen hoe er met migratie moet omgegaan worden. Migratie en een duurzame bevolkingsgrootte hoeven niet tegenover elkaar te staan.
We zijn niet gebonden aan een bepaalde politieke partij of ideologie. In onze visie is het mogelijk dat je standpunten zal terugvinden van verschillende stromingen maar dit is dan louter toeval. We kunnen ons ook best inbeelden dat het thema van overbevolking past binnen zowel een partij die focust op ecologie als één die focust op het gelijk verdelen van de rijkdom op onze planeet, vrouwenrechten, op vrijheden of op het beschermen van lokale culturen. Met andere woorden, het thema van overbevolking is relevant voor elke politieke stroming en zou dus een logisch agendapunt kunnen zijn voor elke politieke partij.
We zijn momenteel een werkgroep bestaande uit vrijwilligers met een bestuursploeg. Op termijn zouden we willen komen tot een systeem van lidmaatschap. Tot dan kan je ons zeker op andere manieren helpen. Hoe? Kijk hier!